Bîrgeh, bu dönemde yaralanan, susturulan ve silinmek istenen hikayeleri geleceğe taşır ve onların unutulmasına izin vermez. Hatırlamak, direnmenin ilk adımıdır. Bîrgeh, bu hatırlama sorumluluğunu üstlenen bir hafıza mekanı olarak, geçmişi geleceğe taşımayı hedefler.Bîrgeh: Kadın, Cizre "Ben bu dünyada bir karartıyım, ne bir ortama gidebiliyorum, ne bir insanın yanına. Sokağa çıktığım zaman her yerde onların izleri var; oturdukları yer, şakalaştıkları yer, düğün yaptıkları yer. Dünyada her şey karanlığım olmuş ha. Yani ben kendimden nefret ediyorum ha, ben hala niye sağım diyorum. Yani ölüm zaten benim bu halimden daha iyidir gerçekten. Psikolojik hastalıklarım olmuş, tedaviyi reddettim. Doktora götürdüler, ilaç yazdılar eve geldiğimde tüm ilaçları yaktım. Bilmiyorum şimdi ne yapayım. Dünyaya bakıyorum da sanki bazılarının feleğin bu çarkından haberi yok.”M. 10 yaşında"Kurşun sesleri gelince kardeşlerimi alıp odaya gidiyordum ve korkmasınlar diye yanlarında duruyordum. Zırhlı araçlar mahallemizde gezince çok zoruma gidiyor, tanıdıklarımızı yaktılar. En çok silah oyunlarını seviyorum artık. Borudan kendime silah yaptım. Kendimi savunuyorum bunla. Öğretmenlerimiz bizi bırakıp gidince bir daha okul olmayacak sandım, hepimiz öleceğiz diye düşündüm. Yasak süresinde polis görünce korkuyorduk. Bir kez futbol oynuyorduk polis geldi oynamak istedi, bende dedim ki ''Biz Kürdüz siz de Türksünüz. Gelin bakayım kim kazanıyor.''"“Dehşet verici ama güçlü bir yöntem. Nüfus kontrolü tedbirleri ayaklanmaları başarıyla bastırmada sıklıkla kilit rol oynuyor. Kitlesel ölçekli sürgünler asileri potansiyel destekçilerden ayırabiliyor. Sürgünlerle olmasa bile, otoriterler hareket serbestîsini engelleyerek çatışma bölgesine giriş çıkışları engelleyebilirler. Ticareti durdurabilir, ölçüsüz sokağa çıkma yasakları ilan edebilir...”Daniel Byman
Devlet Geldi //
2015-2016 Sokağa Çıkma Yasakları Almanağı
Tanık Aktarımları
Cizîr
"Evden çıkamadım üç ay boyunca bodrum katında kaldık. Yedi aile ile birlikte aç susuz. Bir sürü hastamız vardı. Hastaneye gidemiyorduk, ilaç alamıyorduk. "
Nisêbîn
"Çocuklarım ölen arkadaşlarını düşünüp okumayı anlamsız buluyorlar. Nasıl olsa öldürüleceğiz diyorlar. "
Nisêbîn
"Bir kere beş gün kaldık, bir kere on dört gün kaldık orda, sonra başka bir yere gittik. Ama orda da çatışma kıyamet kopuyordu. Kaldığımız zamanlarda, kıyamet kopuyordu. "
Hezex
"1990 dönemi de göç yaşadık köyümüzü yaktılar etrafına bomba atıyorlardı, biz kaçtık geldik. Kaç senedir geldik işte yine savaş oldu. Bak evimizi yıktılar bozdular.”
Şirnex
"Sadece yasakları biliyorsunuz yasaklardan önce de durum kötü olmaya başlamıştı. Elektrikler gidiyordu saatlerce gelmiyordu, karanlıkta oturuyorduk. "
Gewer
"Vallahi evimin sağlam kalmış olmasından hiç hoşnut değilim. Çünkü komşularımızın hiçbir şeyi kalmadı. Yani belki ben yastığı yıkayıp üzerinde uyuyabildim ama onlar üzerinde uyuyabilecekleri bir toprak parçası bile bulamadılar. "
Sûr
"Komşumuz sokağa çıktığı esnada öldürüldü. Küçük kızımın silah atışlarından çıkan fişekten dolayı tek gözü görmüyor. Devlet özür dilese bile özrün bir işe yarayacağını düşünmüyorum. "
...
"Devlet özür dilese ne olacak gidenler geri getirilebilir mi? Sadece kendi sokağımızda üç cenaze vardı cenazeleri camlardan çıkardık atışlar yüzünden."
...
"Benim annemi öldürdüler. Yaşadığım olaylardan sonra devletin okulunda okumak istemediğim için bıraktım. Hayata dair de hiçbir beklentim yok. Sadece kardeşlerimi düşünüyorum."
...
"Zulme uğradık, bir soykırımdı, bir vahşetti. Nasıl anlatayım, size hangi kelimelerle ifade edeyim, annemle babam için evlenmedim, sırf onlara iyi bakayım, el bebek gül bebek olsunlar diye."